Z okazji przypadającej w minionym 2018 roku – setnej rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości, pojawiło się wiele inicjatyw, mających na celu upamiętnienie tego wielkiego wydarzenia. Tak ważna dla wszystkich Polaków data – 11 XI 1918 roku, była kulminacją 123 lat walki kilku pokoleń naszych przodków o zachowanie tożsamości narodowej i prawo do posiadania własnego państwa. Walka z zaborcami w czasie kolejnych Powstań Narodowych (Listopadowego oraz Styczniowego), a także w czasie I wojny światowej pochłonęła życie wielu tysięcy patriotów polskich. Jeszcze większą ofiarę Polacy ponieśli w latach 1939-1945, kiedy przyszło im walczyć o wolność z okupantami – hitlerowskim i sowieckim. To dzięki wysiłkom i zaangażowaniu tych osób zawdzięczamy to, kim obecnie jesteśmy. Dlatego warto przywrócić pamięć o ludziach, którzy byli uczestnikami zrywów niepodległościowych, wojny obronnej 1939 roku, czy walk partyzanckich. Pamięć tę należy pielęgnować w aspekcie ogólnopolskim - jak i lokalnym, zwłaszcza, że wielu żołnierzy, powstańców, legionistów i partyzantów pochodziło z terenów dawnej parafii Borkowice i jej okolic.
Do dziś żyją osoby pamiętające wydarzenia II Wojny Światowej, dlatego historię tamtych dni znamy stosunkowo najlepiej i wiemy najwięcej na temat osób walczących wówczas o wolność naszej ojczyzny. Skąd jednak czerpać wiedzę o czasach zamierzchłych, takich jak wydarzenia z czasów kampanii napoleońskich, kiedy Polacy u boku cesarza Francji Napoleona Bonapartego wywalczyli namiastkę niepodległości w postaci Księstwa Warszawskiego, czy też uczestnikach wydarzeń Powstania Listopadowego?
Niezwykle ważnym i cennym źródłem dla historyka regionalisty, zajmującego się badaniem dziejów lokalnej ojczyzny są dawne księgi parafialne i akta urzędu stanu cywilnego rejestrujące urodzenia, małżeństwa oraz zmarłych na terenie danej parafii. Ponieważ zakres niniejszej pracy obejmuje zarówno obszar dawnej parafii jak i obecnej gminy Borkowice, należy uściślić, że przy wyborze źródeł, oprócz dawnych dokumentów parafii Borkowice autor korzystał, także z ksiąg parafialnych kościoła w Chlewiskach, do którego należały wioski znajdujące się obecnie w granicach Gminy Borkowice takie jak: Rzuców, Smagów, Goworek, Kochanów i Rusinów. Oprócz tego w kręgu zainteresowań autora pozostały wioski, które obecnie należą do gminy Przysucha, lecz przed 1926 rokiem wchodziły one w skład parafii Borkowice – czyli: Ruski Bród, Długa Brzezina, Hucisko, Rudków, Januchta, Wawrzynów i Kuźnica. Nie należy także pomijać miejscowości Wydrzyn, która od kilkudziesięciu lat należy do parafii Skrzynno. Dawniej miejscowość ta należała do parafii Borkowice. Skład dawnej parafii Borkowice uzupełniają ponadto: siedziba parafii – wieś Borkowice oraz Ruszkowice (z Gródkiem i Lusztykiem), Politów Ninków, Radestów, Zdonków, Niska Jabłonica, Rudno, Bolęcin, Wymysłów (z Kawami i Krasną Górą), Bryzgów, Wola Kuraszowa i Wandów (obecnie Wandów należy do sołectwa Rzuców, jednak przez kilka stuleci wioska ta należała do parafii Borkowice i stanowiła odrębny organizm wiejski). Przy pisaniu pracy korzystałem także z dokumentów metrykalnych kościoła w Gowarczowie oraz Skrzynnie, Wieniawie i Niekłaniu Wielkim.
